Türkiye’de geçen yıl başta tohum olmak üzere tarımsal ürünlerde yerliliği ön plana çıkarmaya yönelik destekler artırılırken araştırma kurumlarında tarla bitkilerinde 42, bahçe bitkilerinde 22 yerli ve milli tohumluk çeşidi geliştirildi. Ayrıca Ata Tohumu Projesi ile farklı türlerdeki geleneksel tohumlar da enstitüler tarafından koruma altına alındı.
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerinden yapılan derlemeye göre, küresel ısınma, salgın hastalıklar ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi faktörler, son dönemde uluslararası alanda “gıda milliyetçiliği” alanında çalışmaları artırdı.Ayrıca, gıda ticaretindeki korumacı yaklaşımlar, jeopolitik riskler, artan maliyetler, tarım ve gıdada tekelleşme eğilimlerinin artması, ülkelerin yeni önlemler almasını beraberinde getirdi.Bu kapsamda, geçen yıl Türkiye’de tarım ve orman sektöründe çeşitli düzenlemeler ve yapısal reformlar uygulamaya alındı.
Kamu ve üniversiteler arasında iş birlikleri yoğunlaştı
Tarımsal üretim planlaması kapsamında, üç yıllık üretim planlarının yapılmasına yönelik 81 ilde üreticiler, üretici temsilcileri, sivil toplum kuruluşları, kamu ve üniversitelerin yer aldığı teknik komiteler kuruldu. Yeni sistemin, 2024-2025 üretim sezonunda tüm unsurlarıyla uygulanması hedeflenirken sistemle stratejik ürünlerin en uygun yerde üretilmesi, üreticilerin pazarlama imkanlarının geliştirilmesi ve verimlilik artışı sağlanması hedefleniyor.
Milli tohumda üretim artıyor
Jeotermal kaynakların yanı sıra rüzgar, güneş ve biyokütle gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının da kullanılacağı organize tarım bölgeleri (OTB) hızla yaygınlaştırılıyor. Bu kapsamda, 41 ilde kurulacak 60 OTB’nin yatırım süreci hızlandırıldı. Bu sayede araştırma kurumlarında, geçen yıl tarla bitkilerinde 42, bahçe bitkilerinde 22 yerli ve milli tohumluk çeşidi geliştirilirken ülkede üretilen sertifikalı tohumluk çeşidinin yüzde 40’ı bu tohumlardan oluştu. Ayrıca Ata Tohumu Projesi kapsamında, farklı türlerde 37 yerel çeşit araştırma enstitüleri adına tescil ettirilip, koruma altına alındı. Ar-Ge çalışmalarıyla yumurta tavukçuluğunda 4 damızlık hat, etçi tavukta 1 damızlık hat ve “Ülkesel Arıcılık Projesi” kapsamında “Efe Arısı” geliştirildi. Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Ülkesel Projesi, 55 ilde 223 alt proje, 23 koyun-7 keçi ırkında, 1 milyon 404 bin 900 baş küçükbaş hayvan materyalinde uygulandı. Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Ülkesel Projesi, 18 ilde 2 bin 742 yetiştiricinin 29 bin 171 baş mandasıyla devam ediyor. Yerli hayvan genetik kaynaklarından 77 ırk/ekotip ve su ürünlerinde 37 tür Bakanlık adına tescil edildi. Ayrıca tarımsal üretimin geleceğinin teminatı olan 322 bin 472 genetik materyal, gen bankalarında korunmaya devam ediliyor.
