Profi Traktör Türkiye olarak kadınların iş dünyasındaki gücüne inanarak başlattığımız “Traktör Sektöründe Kadın Eli” köşemizin bu ayki konuğu TÜMOSAN Ürün Yönetimi Uzmanı Yeşim Tüfekçi oldu. Geçmişten bu güne Anadolu kadınının çalışkanlığının takdir edildiğini vurgulayan Tüfekçi, “Tarladan sofraya kadar olan tüm süreçlerde kadınların emeği büyük. Aslında kadınlar her sektörde var ve var olmaya da devam ediyor. Kadın elinin değdiği her yer farklılaşıyor ve kadın bakış açısı firmalara yaratıcı, geliştirici bir vizyon katıyor” dedi.
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Firmadaki görev ve sorumluluklarınız nelerdir?
1993 yılında İstanbul’da doğdum. Namık Kemal Üniversitesi Biyosistem Mühendisliği mezunuyum. Üniversite hayatım boyunca ağırlıklı olarak motor ve makine alanına ilgi duymamdan dolayı uzmanlık alanımda bu yönde şekil almaya başladı. Üniversite döneminde kendi programım dışında Otomotiv bölümünün motor derslerine girmeye ve atölyede motor toplamaya başlamam ile beraber çalışmak istediğim alanı keşfettim. 2019 yılında TÜMOSAN ile yollarımız kesişti. Pazarlama Departmanı’nda Ürün Yönetimi Uzmanı olarak yaklaşık 5 yıldır görev yapıyorum. Ürün Yönetimi Uzmanı olarak, kullanıcı ihtiyaçlarını ve pazar trendlerini analiz ederek yenilikçi ürün stratejileri geliştiriyorum. Ürün yaşam döngüsünün tüm aşamalarında, fikir aşamasından lansmana kadar, çapraz fonksiyonel ekiplerle iş birliği yaparak ürün yönetim süreçlerini başarıyla yürütüyorum. Veriye ve sahaya dayalı karar verme süreçlerini kullanarak ürün performansını izliyor, geri bildirimleri değerlendiriyor ve sürekli iyileştirme çalışmaları yapıyorum.
Sektöre giriş hikayeniz nasıl oldu?
Kökenlerinde tarım olan bir aileden geliyorum. İstanbul’un eski mahallerinden birinde büyüdüm. Dedem geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayarak uzun yıllar hayatını devam ettirmiş bir insandı. Bu nedenle tarım sektörüne olan bağlılığım aslında aileme dayanıyor. TÜMOSAN ailesine dahil olduğumda, ilk kadın Ürün Yönetim Uzmanı olacağım söylendiğinde büyük bir heyecan ve endişe duymuştum. 2019 yılından bu yana endişelerim tecrübeye dönüşürken heyecanımın her gün artarak devam ettiği bir firmada çalışmanın gururunu yaşıyorum.
Firmada hangi alanlarda faaliyette bulunuyorsunuz?
Ürün yönetim ve ürün geliştirme süreçlerinde aktif olarak yer alıyorum. Ürün yönetiminin aslında iki kolu var. İlk kolu, mevcut ürün üzerinden gerçekleştirilebilecek geliştirme ve iyileştirmeler. Bu alan satış, satış sonrası ve müşteri kanalından beslenen ve şekillenen bir alan. Ürün geliştirme faaliyetleri kapsamında, mevcut ürünler üzerinde sahadan gelen geri bildirim ve talepleri inceleyerek uygun bulunan değerlendirmeleri gerçekleştirilmek üzere Ar-Ge birimleri ile görüşerek gerekli istişarelerin ardından süreç yönetimine başlamış oluyoruz. Diğer bir ürün yönetim kolu ise yeni ürün fikrinin oluşturulması. Hızla değişen ve gelişen tarım sektör dinamiklerine uygum sağlayabilmek, müşteri taleplerine cevap verebilmek ve pazar gidişatına göre ürünlere yön verebilmek adına gerçekleştirilen tüm çalışmaların ardından yeni ürün fikrini meydana getiriyor ve yine Ar-Ge ekiplerimizle görüşme süreçlerine başlıyoruz. Ürün teknik özellikleri üzerinden gerçekleştirilen değerlendirmeler sonucu nihai yeni ürün projelendirme çalışmalarını başlatmış oluyoruz. Tamamen zincirleme bir sarmal halinde birbirine bağlı tüm ürün yönetim süreçlerinin birimler bazında yönetim ve takibini gerçekleştiriyoruz.
Görevinize başlamadan önce traktörlerle ilgili bir eğitim aldınız mı?
Oryantasyon süreçleri dahilinde Konya’da yer alan 1.600.000 m2 alan üzerine kurulu TÜMOSAN üretim tesisinde yaklaşık 1 ay eğitim aldım. Traktör ve motorun üretim hikayesini dökümhaneden başlayarak montaja kadar öğrenme fırsatım oldu. Başta ürünleri tanımak, bu ürünlerin bileşenlerini görmek ve sistemin çalışma prensibini anlamak adına aldığım eğitimin büyük katkısı oldu. Üniversitede temel bir eğitim alıyoruz fakat bir içten yanmalı motorun çalışma prensibini kâğıt üzerinde ezberlemekle ile görmek aynı oranda katkı sağlamıyor. Müşteri ile saha ile birebir ilişkide olduğum bir görev tanımım var bu nedenle ürün ile alakalı bahsi geçen her konuyu teknik anlamda anlamak ve yorumlayabilmek ile yükümlüyüm. Aldığım eğitimin bu temel yapıyı oluşturmamda katkısı büyük.
Firma faaliyetlerine sizinle birlikte toplam kaç kadın ekip arkadaşınız katkı sağlıyor?
Pazarlama Departmanında Ürün Yönetim, Analiz ve Raporlama, Müşteri İlişkileri olmak üzere 3 kadın olarak çalışmanın gururunu yaşıyoruz.
Çalıştığınız firmanın kadın istihdamına olan bakış açısını değerlendirebilir misiniz?
TÜMOSAN, motor ve traktör üretiminde öncü bir firma olmasının yanında sektörde kadın istihdam konusunda da öncü firmalar arasında yer alıyor. Sadece çalıştığım departmanda dahi üç kadın personel olarak görev alıyoruz. Firma genelinde ciddi bir kadın istihdamı söz konusu. Kadın elinin değdiği her yer farklılaşıyor ve kadın bakış açısı firmalara yaratıcı, geliştirici bir vizyon katıyor. Geçmişten gelen bazı sektörlerde ve meslek kollarında istihdam konusunda cinsiyet faktörü ön plana çıkıyor. Fakat sektörün ve mesleğin cinsiyeti olmayacağının büyük örneklerinden biridir TÜMOSAN. Ar-Ge departmanında özellikle kadın istihdam yoğunluğunun fazla olması bizlere gurur veriyor.
Erkek egemen bir sektörde kadın olmanın farklılığını yaşıyor musunuz?
Tarım sektörü, erkek egemen bir sektör olarak başladı fakat değişen her şey gibi sektör kendi içerisinde değişim ve dönüşüm sürecine girdi. Bu dönüşüm süreçlerinden biri de sektörde faaliyet gösteren çiftçiden, firma çalışanlarına bayi personellerine kadar kadın sayısının artması. Tarım, aslında kadın ve erkeğin birlikte çalıştığı farklı süreçlerde yer alarak ortak bir emek sonucunda meydana gelen bir oluşum. Geçmişten beri Anadolu kadının çalışkanlığı, emeği konuşulur ve takdir edilir. Tarladan sofraya kadar olan tüm süreçlerde kadınların emeği büyük. Aslında kadınlar her sektörde var ve var olmaya da devam ediyor. Modernize olan dünyada ve tarım sektöründe sadece kadının varoluş şekli değişiyor fakat varoluş amacından ve emeğinden hiçbir şey kaybetmiyor. Bu sektörde değişen ve gelişen tarımsal faaliyetler içerisinde bulunmaktan ve bu dönüşüme katkı sağlamaktan mutluluk duyuyorum. Kadınlarımızın topraktan gelen gücünü içimde hissediyor ve bu gücü traktör sektöründe ürün yönetimi, ürün geliştirme anlamında yaptığım işlere yansıtıyorum. Belki de her zorlukta, streste ve olumsuz koşullarda ne olursa olsun ayağa tekrar kalkıp çalışmaya devam etmemi ve dik durmamı sağlayan ve beni kamçılayanda bu. Tüm kadınların iş hayatında sektör bağımsız farklı varoluş çabaları ve hikayeleri var. Traktör sektöründe kendi varoluş hikayesini yazan ve yazmaya da devam eden bir kadın olarak TÜMOSAN ailesinde olmak ve bu hikayeye burada başlamış olmaktan gurur duyuyorum.
Bir kadın olarak erkek egemen bir sektörde yer alırken zorlandığınız noktalar oldu mu?
Erkek egemen bir sektörde varoluş çabası içerisinde olmanın tabii ki zorlukları var. Fakat önemli olan bu dezavantajları avantaja dönüştürebilmek. Bir problemi aşmanın en önemli yolu, bakış açınızı veya insanların bakış açısını değiştirmekten geçer. Bu nedenle bu sektörde yer almaya karar verdiğimde ilk yaptığım şey traktör kullanmayı öğrenmek oldu. İnsanları şaşırtmak ve bakış açılarını değiştirmek için teknik ve pratik anlamda kendini geliştirmek gerekiyor. Türk çiftçisi zekidir, sizi dener, sorular sorar. Aldığı cevaplar tatmin edici olursa kadın erkek olmanıza bakmadan size güvenir ve söylediklerinizi ciddiye almaya başlar. Bu güveni, iletişimi sağlamak için çalışıyor ve kendimi geliştirmeye devam ediyorum.
Sektörde kadınlara pozitif ayrımcılık yapıldığını düşünüyor musunuz?
Tarım sektöründe son dönemlerde çeşitli devlet kanalları üzerinden kadın girişimci odaklı olarak teşvik ve destek programlarında artışlar görülüyor. Bu durum bizleri tabii ki mutlu ediyor. Çalışma hayatının içerisine dahil olmak isteyen ve dahil olan her kadının emeği çok kıymetli. Bu sayı hiçbir zaman yeterli değil ve her zaman artarak devam etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bununla beraber aslında bu toplumda bu sektörde kadınların pozitif ayrımcılık yapılmasına değil eşitliğe ihtiyaçları var. Tarım sektöründe eğitimli ve kendini geliştiren çok fazla lider kadın figürü oluşmakta ve oluşmaya devam etmekte.
Kadın gözünden traktör sektörünü ve bu alandaki mekanizasyonu değerlendirir misiniz?
Traktör sektöründe son yıllarda hassas tarım uygulamaları yaygın hale geldi. Girdi maliyetlerinin artışı, ekonomide görülen dalgalanma ve iklim değişiklikleri sebebi ile tarımsal verimliliği artırmak için toprak ve ürün yönetimini doğru kaynak kullanımı ile gerçekleştirmek önem kazandı. Tarım 4.0 döneminin başında olan Türkiye traktör sektörü, uydu ve drone sistemlerinin kullanımı, ürün sağlığının ve verimin takibinin yapılması, çeşitli yazılımlarla tarladan veri toplanması ve bu verilerin çiftlik yönetim sistemlerine dönüştürülerek anlamlı hale getirilmesi süreçlerinin uygulanmaya başlandığı dijitalleşme çağında. Yurt dışı fuar tecrübelerimden edindiğim izlenim ve mesleki gelişmeleri takip ediyor olmam dolasıyla dünyada tarımsal üretimde veri ve bağlantı teknolojilerinin verimlilik adına ön planda olduğu görülüyor. Fakat Türkiye’de ne yazık ki söz konusu alt yapı çalışmaları gerçekleştirilmiş olmasına rağmen gerek alım gücü gerekse arazi büyüklükleri ve geleneksel üretim metotlarından vazgeçilmemesi dolayısıyla bu geçiş sürecinin yakın tarihte olabileceğini düşünmüyorum. Dijitalleşen Tarımsal Mekanizasyon süreçlerine uyum konusunda TÜMOSAN adına da traktör modellerimize entegre çözümler geliştirme süreçleri içindeyiz.
Traktör sektöründe çalışan bir kadın olarak, sektördeki kadınlara tavsiyeleriniz nelerdir?
Tüm sektörler için cinsiyet eşitliğini sağlayabilmek ve bugüne kadar toplumumuzda oluşan temel yargıları yıkabilmek, modernize olabilmek adına tüm kadınlarımızın güçlü olmasına ihtiyacımız var. Yorulmadan çalışmaya devam etmeli ve ön yargıları, tabuları yıkana kadar durmamalıyız.
Traktör sektöründe kadın çalışanların sayısının az olmasıyla ilgili neler düşünüyorsunuz?
Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sektörel bazda yayılmasını sağlamak ve farkındalık yaratmak bu anlamda çok değerli. Bu farkındalığı oluşturmak adına gerçekleştirmiş olduğunuz çalışma ve bu röportaj çok kıymetli.
Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?
Toplumun her bir alanında emek ve gayretle çalışan tüm kadınlarımızın varlığı çok kıymetli. Bu kıymetli varlıklarına değer veren ve farkındalık oluşturmak adına Kadın Eli köşesini oluşturan Profi Traktör Türkiye’ye çok teşekkür ederim.
